donderdag
18 apr
In amper een half uur presenteerde Pieter Reus gisteren namens de gemeente wat er in Meierijstad op het gebied van afval is gebeurd. En wat er nog te gebeuren staat. Hart vat het relaas samen in zeven vragen en antwoorden.
Tijdens de beeldvormende avond in Sint-Oedenrode ging het uitgebreid over hoe sociale werkbedrijven IBN en WSD mensen aan het werk zetten om afgedankt textiel te verwerken en te verkopen. Daarover een ander keer meer op deze site. Nu houden we het bij de afvalperikelen.
1. De nieuwe manier van afvalinzameling zorgde voor een hoop gedoe. Wat waren en zijn de belangrijkste problemen?
Mocht wethouder Harry van Rooijen (Afval, VVD) meelezen: nee, dit wordt geen narrig stukje. Maar we moeten het even hebben over wat er mis ging én wat er mis leek te gaan. Het goede nieuws komt verderop.
Wat het meest in het oog sprong: de druppels voor de milieustraten die niet werkten. Genoeg over gezegd. Klaar.
En dan waren er nog de klachten over vuilniswagens die in het begin straten oversloegen, vragen over te grote of te kleine kliko’s en dat irritante zwerfafval. Reus, afvalspecialist en tijdelijk actief voor onze gemeente: ‘In januari 2019 kregen we maar liefst 1676 meldingen. Feit is dat zoiets in alle gemeenten gebeurt waar de manier van afvalinzameling verandert. Sinds januari neemt het aantal meldingen maand na maand af.’
Dat geloven we, al moest Hart vorige week nog in actie komen toen een straat in Wijbosch voor de zoveelste keer was vergeten door de ophalers van plastic.
2. Het afval wordt alsmaar duurder. Is dat niet het bewijs dat het nieuwe systeem niet werkt?
Allereerst is er weinig keuze. De gemeente heeft de, letterlijk dure, plicht de hoeveelheid restafval terug te brengen. Daarover zo meer. Wat het vooral duur maakt is dat onze afvalinzamelaars hoge prijzen rekenen. En dat komt weer omdat vuilnisophalers schaars zijn. Een nog belangrijkere oorzaak is dat China het vertikt om nog langer klakkeloos Europese zooi in ontvangst te nemen. Europa moet eraan geloven en zelf afval gaan verwerken. Dat vraagt om forse investeringen.
3. Levert al die inspanningen van inwoners en gemeente wel wat op?
Nou en of. In 2020 moet de hoeveelheid restafval per huishouden worden teruggebracht naar 81 kilo per jaar. Dat lijkt te gaan lukken, hoorden we gisteren. We zijn zelfs al verder met de afname dan was bedacht.
4. Er is veel aandacht in de media – en laten we eerlijk zijn: ook op deze site – voor wat er mis ging en gaat. Wat is er allemaal gelukt?
In de eerste zes maanden kregen 8.000 zakken een sticker met de mededeling dat wat er inzat niet deugde, bijvoorbeeld omdat er blik tussen het plastic zit. Maar in die periode zijn maar liefst 400.000 zakken opgehaald. Het gaat dus in 98% van de geplaatste zakken goed.
Wat ook gemeld mag worden: drie verschillende methoden van afvalinzameling en verwerking, inclusief verschillende milieustraatsystemen, zijn geharmoniseerd. De hoeveelheid grofvuil op milieustraten neemt af, we hebben een kringloopbedrijf in Schijndel met maar liefst tachtig medewerkers en over de nieuwe manier van het inzamelen van oud papier zijn geen verhalen in de kranten verschenen. Want de verengingen zijn tevreden over de nieuwe aanpak.
5. Kan wel wezen, maar ondertussen treffen we nog steeds overal zwerfafval aan.
Dit is geen vraag.
Opnieuw dan: 5. wordt er nog wat aan dat zwerfafval gedaan?
Daar zijn geen concrete plannen voor. Schrale troost: in andere gemeenten zijn de problemen op dit gebied niet minder. De gemeente heeft de indruk dat het probleem wel afneemt.
6. Komt er nu rust in de tent? Geen nieuwe veranderingen meer?
Helaas. In 2050 moet de hoeveelheid restafval zijn teruggebracht tot 30 kilo per huishouden. Wat we gisteren leerden is dat er nog geen enkele gemeente ook maar een flauw idee heeft hoe we dat voor elkaar moeten krijgen. Wat De Reus wel ergens in een tussenzin erover zei: ‘Ons nieuwe systeem voldoet niet om dat doel te bereiken. Er zal iets nieuws moeten worden bedacht.’
(Twee gemeenten hebben het 2050-doel al bereikt. Hart heeft zich verdiept in hoe het in Horst aan de Maas en Reusel De Mierden (RDM) ging en gaat en heeft wel wat bedenkingen bij de successen daar. Werkgevers in de Kempen weten dat een medewerker uit ‘RDM’ nogal eens stiekem privéafval in de bedrijfscontainer dondert. En in Horst zat, in ieder geval een paar jaar geleden, erg veel restafval tussen het plastic – lees de alinea onder het tussenkopje ‘Fout afval’ in dit artikel)
7. Hoe dan ook. Als we nog beter scheiden, wordt het op termijn goedkoper. Toch?
Ahum. Tja. Nee dus. Beter scheiden betekent slechts dat de tarieven ietsje minder omhoog gaan. Niet boos afhaken nu. Doorlezen.
Tot een paar jaar geleden waren de drie voormalige gemeenten samen € 9,1 miljoen kwijt aan het ophalen en verwerken van afval. Nu is dat ondanks beter scheiden € 9,6 miljoen. Niet omdat die verwerkingsmethoden duurder zijn, maar vanwege de al genoemde problemen met duurdere afvalinzamelaars en nukkig China. Want als Meierijstad op de oude voet was doorgegaan, dan had de teller op € 9,9 miljoen gestaan. We hebben met onze nieuwe werkwijze dus drie ton bespaart. Het goede nieuws is dus dat u meer betaalt dan voorheen, maar dat het nog erger had gekund.
Leuker kan de gemeente het niet maken. Zelfs niet gemakkelijker.
