vrijdag
8 dec
Het college zet inwoners en een commissie tegen elkaar op in de discussie over de Rooise kiosk.
Een maand geleden beloofde wethouder Jan van Burgsteden (openbaar gebied, VVD) ietwat schuldbewust dat er alsnog een participatieproces komt over de kiosk. Uit een gisteren gepresenteerd plan over die inspraak blijkt dat hij de boel alleen maar erger maakt.
Voortschrijdend inzicht
De inwoners van Sint-Oedenrode krijgen 50% inbreng en een door het college ingesteld clubje van organisaties krijgt de andere helft van de invloed. Die groep, selectiecommissie genoemd, heeft al gekozen voor een bouwwerk dat zowel kiosk als kunstwerk is. Onder de inwoners roeren vooral de voorstanders van behoud van de huidige kiosk zich.
Uitslag bij rust: 1-1.
Om het nog erger te maken, schrijft het college aan de gemeenteraad dat de commissie niet tegemoet komt aan wat voor ander idee dan ook. Want die groep ‘heeft een keuze gemaakt en haar advies gegeven. Dit advies wijzigt niet’.
De reden van die onwrikbaarheid blijkt enkele zinnen verderop in de brief: het college wil ‘geen voortschrijdend inzicht’. Staat dat er echt? Ja lezer, dat staat er echt.
Gewiekst
En zo staat aan de ene kant een door het college gesteunde halsstarrige selectiecommissie en aan de andere kant een verdeelde bevolking. In plaats van een serieuze poging te wagen om die inwoners met elkaar in gesprek te brengen, telt het college de Rooise voorstanders van het kunstwerk straks op bij de 50% die al binnen is.
Uitslag na de tweede helft: 2-1 voor die van het kunstwerk.
Inwoners van Sint-Oedenrode kunnen zich de moeite besparen om mee te doen aan ‘Kijk op de kiosk’, zoals het nieuwe participatieproces is gedoopt. De uitslag is al bekend en bedenkers maken het zo prachtig gestarte participatieproces van toenmalig wethouder Harry van Rooijen (ook VVD) kapot.
Samenspraak
Hart heeft als fractie geen standpunt over behoud van de huidige kiosk, geen kiosk of een nieuwe. Wat Hart wel weet: juist als standpunten stevig botsen, moet de gemeente een samenspraak organiseren.
Dat is wat anders dan meningen ‘ophalen’, zoals dat in het participatiejargon van de gemeente heet. De gemeente moet voor- en tegenstanders met elkaar laten overleggen. Hen stimuleren om eigen standpunten te verwoorden en respectvol te luisteren naar anderen. Hart kent diverse praktijkvoorbeelden van zo’n aanpak. Fractievoorzitter Mirjam van Esch somde er onlangs nog een paar op.
Het is nog altijd niet te laat. Hart werkt aan een motie waarin het college wordt voorgesteld om selectiecommissie en inwoners niet tegenover elkaar te zetten, maar samen te brengen in één groep. En om voortschrijdend inzicht aan te moedigen in plaats van bot af te keuren.
Hoe de kiosk ineens kunst werd
Hoe kon het zo enorm misgaan met de discussie rond de kiosk? Hart vond twee redenen. Eén gaat over de keuze om er een kunstwerk van te maken.
De eerste reden is door de fractie al vaker genoemd. Het college maakte van de herinrichting van de Markt een indrukwekkend participatieproject, maar sloot de toekomst van de kiosk daarvan uit. Dat thema werd overgelaten aan een selectiecommissie. Het is vragen om gedoe.
De tweede reden heeft te maken met de status van de kiosk. Een kiosk is een bouwwerkje. Of nog oneerbiediger: straatmeubilair. Toen de discussie opborrelde over een nieuwe kiosk en ontwerpers aan het tekenen sloegen, werd het ineens een kunstwerk.
Voor kunstwerken zijn de ongeschreven regels van burgerparticipatie anders. Kunst is bij voorkeur vernieuwend en tegendraads en hoeft om die reden niet enthousiast omarmd te worden door een meerderheid van de inwoners. Sterker nog: laat inwoners stemmen over een kunstwerk en er wordt werkelijk nooit meer iets nieuws gemaakt. Dat moeten we niet hebben.
Door te kiezen voor een kunstwerk is de weg naar inbreng van inwoners afgesneden. Het verklaart de strategie van het college om de selectiecommissie een voorsprong te geven. Maar wanneer koos wie om de kiosk als fors straatmeubel te vervangen door een kiosk als kunst?
Want inspraak van inwoners over welk kunstwerk mag dan onwenselijk zijn, dat geldt niet voor de vraag óf er kunst op de Markt moet komen.
