dinsdag
22 apr
De bodem van Meierijstad is een walhalla voor archeologen. Maar dan moet de gemeente wel secuur met die bodem omgaan – en juist daarover zijn zorgen.
Hart bezocht afgelopen dinsdag leden van het Platform Erfgoed Meierijstad (PEM) en aanverwante organisaties. Aanleiding was een brandbrief van het platform aan de gemeenteraad. Daarin is te lezen dat er ‘onvoldoende kennis en alertheid aanwezig is’ bij de gemeente als het om archeologie gaat.
In de brief somt het PEM een reeks voorbeelden op van wat er de afgelopen jaren zoal mis zou zijn gegaan. Het gaat daarbij onder meer over verstoringen van archeologisch onderzoek, werkzaamheden die zonder archeoloog zijn begonnen en verkeerd uitgevoerd onderzoek.
Erfgoedvisie
Op de dag dat PvdA/GroenLinks de brief samenvatte en in de vorm van vragen aan het college stuurde, schoof Hart bij het PEM aan en hoorde daar dat de zorgen van de vrijwilligers van die organisatie mede zijn ingegeven door de manier waarop de erfgoedvisie is uitgevoerd.
Die visie is in 2021 door de gemeenteraad vastgesteld en, eerlijk is eerlijk, de Meierijstadse politiek bekommerde zich daarna niet heel erg meer over die uitvoering. Dat had ze beter wel kunnen doen, want het college liet nogal wat steken vallen. ‘De medewerker Erfgoed is in 2023 en 2024 als projectleider 80 jaar Vrijheid ingezet’, staat in een evaluatie. ‘Dit in combinatie met de ruime ambitie heeft er toe geleid dat een aantal grotere projecten nog niet zijn opgepakt.’
Ravijnjaar
En nee, dat gaat niet alsnog rap gebeuren. ‘Gezien de beschikbare ambtelijke capaciteit en verwachte bezuinigingen als gevolg van het zogenoemde ‘ravijnjaar’ dient de vraag te worden gesteld of ambities uit dit uitvoeringsplan nog steeds haalbaar en realistisch zijn.’
Het komt komende week vast aan de orde als het tijdens een commissievergadering gaat over nieuwe kaarten van gebieden waar mogelijk boeiende archeologische dingen zijn te vinden. Die gebieden bepalen weer de regels met betrekking tot archeologisch onderzoek bij bouw- en wegwerkzaamheden. Ook die regels worden besproken.
Het zijn kaarten en regels die in alle gemeenten eens in de zoveel jaar voorbij komen. Maar voor Meierijstad is het extra belangrijk, leerde Hart van het PEM. Want grote delen van deze gemeenten zitten naar verwachting tjokvol archeologische resten.
Neanderthalers
Dat komt, hoorde Hart, door de beekdalen van de Aa en De Dommel die door dit gebied stromen. Hier waren in de prehistorie al nederzettingen. En niet alleen homo sapiens liep hier rond, uit onderzoek blijkt dat er ook Neanderthalers verbleven. En ook latere tijden, zo blijkt uit kaarten die het college met de raad deelde, zijn boeiend uit het oogpunt van archeologie en erfgoed.
[tekst gaat verder onder de kaart]
Mogelijk archeologische vindplaatsen in Meierijstad uit de tijd van de jagers en verzamelaars.
Overigens is niet iedereen even enthousiast over archeologie. Het college kreeg behoorlijk wat wijzigingsvoorstellen over het voorstel dat volgende week door de politiek wordt besproken en die komen vooral van mensen die vinden dat het met dat gegraaf wel wat minder kan. Archeologisch onderzoek houdt bouwwerkzaamheden op en komen in nogal wat gevallen voor rekening van de initiatiefnemer, vandaar.
De commissievergadering wordt donderdag 27 maart gehouden in het bestuurscentrum in Sint-Oedenrode, begint om 19.30 uur en is thuis online te volgen.
Een stadarcheoloog voor Meierijstad?
Platform Erfgoed Meierijstad ziet wel wat in de aanstelling van een stadsarcheoloog. ‘Zowat elke gemeente boven de 80.000 heeft die’, aldus een van de pleitbezorgers afgelopen dinsdag tegenover Hart.
De fractie vindt het een sympathiek idee, want de man of vrouw krijgt vast veel te doen. Het gaat daarbij om archeologische onderzoek, om adviseren over dat onderzoek, begeleiden van bouwwerkzaamheden, voorlichting en het leveren van bijdragen aan de bescherming van erfgoed.
Allemaal waar. Maar Hart wees PEM erop dat er financieel zware jaren aankomen voor Meierijstad. Daar komt bij dat een snelle zoektocht op internet leert dat stadsarcheologen vooral worden aangesteld in gemeenten met een stedelijke omgeving.
Overigens neemt het college in een brief over de uitvoering van de erfgoedvisie al een voorschot op de discussie. Ze rept daarbij eveneens over de financieel zware jaren.
