De rapportcijfers die VNG en BDO uitdeelden voor de financiën van de gemeente Meierijstad lijken een beetje op die van de leraar Duits in het satirische tv-programma Rundfunk.
Wie geen idee heeft wat Rundfunk is en nog minder weet van die leraar Duits: kijk dit en lees dan pas verder. De leraar, gespeeld door Pierre Bokma, maakt leerlingen afwisselend blij en verdrietig door eerst iedereen een voldoende te geven en dan weer een onvoldoende.
VNG: een 10, BDO een 4
Zoiets geldt ook voor de beoordeling die de gemeente krijgt voor haar financiële huishouding. Afgelopen november liet de Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG) weten dat Meierijstad daarvoor het rapportcijfer 10 verdient. Twee maanden later deelt accountantskantoor BDO een 4 uit.
[tekst gaat verder onder de foto]
Wethouder Jan Gooijaarts (archieffoto, hij is inmiddels al twee brilmonturen verder)
Hart appte subiet wethouder Jan Goijaarts (Financiën, CDA). Die had toen al meer verontruste reacties ontvangen en besloot in een brief aan de raad duidelijkheid te verschaffen. Die uitleg is op het eerste gezicht eenvoudig: de VNG beoordeelde de klinkende jaarrekening van 2023 en BDO nam diezelfde jaarrekening plus de meerjarenbegrotingen vanaf 2024 onder de loep. De verschillende insteken leiden tot verschillende uitkomsten.
Hart voerde de afgelopen dagen per mail een debat met de manager audit & assurance die bij BDO het rapport maakte. Dat leidde bij Hart tot waardering voor hoe ontvankelijk de dame is voor repliek en hoe uitgebreid en snel zij reageert op één lokaal partijtje van één van de 342 gemeenten die zij onder de loep nam. Hulde.
Eerlijk en realistisch
Maar Hart is niet enthousiast over het onderzoek. Dat begint al bij het feit dat begrotingen weinig zeggen over de werkelijkheid na het uitvoeren van die begrotingen. Zo krijgen veel gemeenten voldoendes van BDO omdat ze bezuinigingen inboeken waarvan die gemeenten geen idee hebben of ze die gaan realiseren. Ze hebben vaak nog geen concrete plannen gemaakt op dat gebied.
Het college van Meierijstad is eerlijk en realistisch en gaat in de meerjarenbegrotingen uit van zekere inkomsten en van ongewijzigd beleid voor wat betreft de uitgaven. Naar verwachting wordt dat beleid vanwege dreigende tekorten gewijzigd, maar burgemeester en wethouders boeken die besparingen terecht pas in als de raad ze goedkeurt.
Fouten
Maar dan nog klopt het volgens Hart niet. De cijfers van de begrotingen 2024 en 2025 in het overzicht dat de BDO-manager mailde aan Hart wijken fors af van de echte cijfers. Zo is er volgens BDO in de begroting van 2025 sprake van een tekort van een slordige € 11 miljoen, in werkelijkheid blijft er volgens die begroting een paar ton over.
Was Hart een leraar Duits, dan had ze alle accountantskantoren een onvoldoende gegeven. ‘Allemaal, behalve BDO. BDO krijgt een voldoende. O nee. Iedereen krijgt een voldoende, behalve BDO.’ (Dit citaat moet u uitspreken met Duits accent, precies zoals Pierre Bokma deed.)