vrijdag
26 apr
Moet cultureel-educatief centrum Mariëndael in Sint-Oedenrode dicht om het leegstaande kerkgebouw aan het Mgr. Bekkersplein in dat dorp te behouden?
Wel als de Pieter Dijkema Stichting haar zin krijgt. Die stichting zet zich in voor gebouwen die de gelijknamige architect ontwierp. Kerk De Goede Herder in Sint-Oedenrode is van zijn hand en staat leeg. Er bestaan ideeën om woningen te realiseren in het kerkgebouw.
De stichting schreef onlangs een brief aan het College en de gemeenteraad van Meierijstad en laat weten tegen woningen in de kerk te zijn. Dat zou het gemeentelijk monument te veel schaden en zou ook nog eens te duur zijn. Liever ziet de stichting woningen in de omgeving van de kerk.
‘Zeg buurman, doe je auto eens van de hand’
Wat dan te doen met de kerk zelf? Het stichtingsbestuur stelt voor om een podium te realiseren en zo de activiteiten van Mariëndael over te nemen. Waarmee het probleem van de Goede Herder wordt verplaatst naar Mariëndael: want wat te doen met dat gebouw?
Het is een beetje alsof er in uw straat te weinig plaats is voor alle auto’s van bewoners en uw buurman voorstelt dat u uw Golfje van de hand doet. ‘Dan kan ik tenminste mijn auto kwijt.’ Als u in een goede bui bent, noemt u het voorstel misschien verrassend. De kans is groter dat u het gewoon vrijpostig of lomp vindt.
Niet dat Hart onverdeeld enthousiast is over het Rooise cultureel-educatief centrum. De podiumruimte is te klein en in de kerk zou die misschien een beter formaat krijgen. Maar Mariëndael voldoet prima voor lessen op het gebied van muziek, dans, schilderen en beeldhouwen. Verder zijn er exposities en filmavonden, worden er toneelvoorstellingen en lezingen gehouden en vinden nogal wat organisaties er een fijne stek om te vergaderen.
Dan hebben we het nog niet gehad over de praktische bezwaren die verplaatsing naar de kerk in Eerschot oplevert. Hoe dat enorme gebouw te verwarmen? Is er voldoende plaats voor auto’s als er, zoals de stichting wil, woningen op het parkeerterrein worden gerealiseerd?
Hoe dan ook, de Pieter Dijkema Stichting moet eerst maar eens in gesprek gaan met de gebruikers van Mariëndael. En daarna opnieuw aankloppen bij de gemeente. Het past in de visie van Hart dat wie wat wil draagvlak bij belanghebbenden moet creëren. Een idee opperen en daarna de bal bij de gemeente leggen, da’s wel heel gemakkelijk.
Kerkgebouwen worden gekoesterd
Overigens hecht Hart net als de stichting aan een wijze besluitvorming over een nieuwe bestemming van de kerk. De weerstand tegen het afbreken van leegstaande kerken is groot en dat is logisch. Want al lopen de kerken leeg, de waardering voor kerkgebouwen is er niet minder om.
En al is kerk De Goede Herder misschien heel wat minder aansprekend dan bijvoorbeeld de imposantere Sint-Martinuskerk in ‘Rooi’, feit is dat het hier gaat om een gemeentelijk monument.
Het is een pittige klus om nieuwe bestemmingen te vinden voor lege kerken. Architecten bedenken doorgaans compleet nieuwe gebouwen, zoals Dijkema deed – bij kerken moet iets nieuws bedacht worden voor wat er al staat. Dat vergt extra creativiteit en inspanning en vaak ook geld.
Om die reden vindt Hart het onjuist dat de stichting woningen in de kerk afwijst met als een van de argumenten dat dit te duur zou zijn. Het behoud van een gebouw mag wat kosten. Daar komt bij: wat kost een nieuwe bestemming van Mariëndael?
Gedoe met monumenten
Bezint eer ge besluit een gebouw tot gemeentelijk monument te verklaren. Dat is de les die getrokken kan worden uit het gedoe dat ontstaat als een pand de oorspronkelijke functie verliest.
Meierijstad bestond nog maar net toen een projectontwikkelaar het aan de stok kreeg met de monumentencommissie over de verbouwing van een voormalige school in Veghel tot luxe appartementen. Een poging om het gebouw energieneutraal te maken, leek te stranden: zonnecollectoren aan de gevels werden na advies van de monumentencommissie afgekeurd. Door ingrijpen van het CDA en Hart kwam het uiteindelijk goed.
Ook de kerk in Eerde staat op de gemeentelijke monumentenlijst. Dat hebben ze geweten in dat dorp. Hart woonde een vergadering van de monumentencommissie bij en hoorde dat die club het liefst elke detail van de kerk daar wil behouden. Wat onmogelijk is als een kerk een nieuw leven krijgt. Overigens geldt ook hier dat het door druk van buiten (in dit geval van dorpsbewoners, bisdom, schoolbestuur en sommige raadsfracties) uiteindelijk goed kwam.
Maar we zijn er nog niet. Meierijstad heeft bijna driehonderd gemeentelijke monumenten, waaronder bijna zestig boerderijen die momenteel nog in gebruik zijn. Dat belooft nog wat als agrariërs ermee ophouden.
Verder zijn er ongeveer 160 rijksmonumenten en 865 (!) panden die volgens de gemeente beeldbepalend zijn en/of cultuurhistorische waarde hebben.
Hieronder de brief van De Pieter Dijkema Stichting.
