vrijdag
26 apr
Wie wil er volgend jaar nog gemeenteraadslid of wethouder worden? Ondankbaarder was dat werk nog nooit. Met dank aan het Rijk dat het mes zet in de uitkering aan onze gemeente.
De tussentijdse update van het College over 2021 stemt vrolijk. De uitkeringen uit het Gemeentefonds vallen maar liefst zes ton hoger uit dan gedacht. De toekomst ziet er echter somber uit.
Dat Gemeentefonds is een grote zak geld van het Rijk. Er zit ongeveer € 31 miljard in en dat geld wordt verdeeld over de gemeenten.
In 2020 ging er ongeveer € 150 miljoen naar Meierijstad. Daarmee is het Rijk voor onze gemeente de belangrijkste inkomstenbron. De gemeentelijke begroting voor 2021 gaat over € 229 miljoen.
Trap op, trap af
Het Rijk is een onbetrouwbare financier. De gemeenten krijgen meer geld als er behoorlijk wat in de rijksschatkist zit en moet inleveren als het even tegen zit. ‘Trap op, trap af’, heet die afspraak in politieke en ambtelijke kringen.
En dan is er nog het onophoudelijk wijzigen van de verdeelsleutel. Gemeenten krijgen niet allemaal hetzelfde bedrag per inwoner, want er zijn er allerlei redenen om meer of minder over te maken.
[Tekst gaat verder onder het kaartje]
Groene gemeenten krijgen vanaf 2023 meer geld van het Rijk, de rode minder. In de zwarte cirkel: Meierijstad. Bron: Vrij Nederland.
De verdeelsleutel wordt naar verwachting in 2023 weer aangepast en gemeenten deden hun stinkende best om in de discussie daarover euro’s naar zich toe te praten.
Creativiteit
Aan creativiteit geen gebrek. Biblebelt-gemeenten willen meer geld vanwege vermeende verborgen armoede. Orthodox christelijke mensen zouden om geloofsredenen vaak geen bijstandsuitkering aanvragen.
En wat gedacht van Eindhoven: de gemeente blinkt uit in hightech en in die wereld zouden nogal veel mensen werken met autisme. De redenering van Eindhoven: hightech = autisme = zorgkosten = een hogere rijksuitkering.
Deze gedachtenkronkels werden niet gehonoreerd, maar de verdeling wijzigt wel. Het gevolg is dat Meierijstad per inwoner € 43 minder ontvangt vanaf 2023. Dat komt neer op een derving van inkomsten van maar liefst € 3,5 miljoen. Het ‘trap op, trap af’- systeem kan het allemaal nog erger maken.
Nee verkopen
Uit de jaarrekening van 2020 blijkt dat de vaste inkomsten van de gemeente Meierijstad nu al lager zijn dan de vaste uitgaven en daarbij zijn allerlei plannen voor nieuwe scholen en voorzieningen in De Groene Long van Sint-Oedenrode nog niet eens meegenomen. Ook Omnipark Erp komt in die reeks plannen nog niet voor.
Het nieuwe College en de nieuwe gemeenteraad moeten in de volgende bestuursperiode 2022-2026 dus vooral nee verkopen. De wethouders en raadsleden gaan in die periode geen populariteitsprijs winnen, voorspelt Hart.
Binnenkort gaat het al over de nieuwe bestuursperiode. Op 1 en 8 juli vergadert de gemeenteraad over de begroting van 2022. Die vergaderingen worden vanaf 19.30 uur in het bestuurscentrum gehouden en zijn hier online te volgen.
Miljoenen winst en toch krap bij kas
Hoe is dit verhaal over tekorten te rijmen met de prachtige jaarrekening van de gemeente over 2020? Hart neemt u mee in de wondere wereld van de gemeentelijke boekhouding.
Een gemeente kan miljoenen overhouden en tegelijkertijd krap bij kas zitten. Dat komt door het verschil in vaste en eenmalige inkomsten. En tegelijkertijd in het verschil tussen vaste en eenmalige uitgaven. Een blik op de jaarrekening van vorig jaar maakt duidelijk hoe het zit.
De gemeente hield in 2020 bijna € 9,5 miljoen over. Die ‘winst’ (dat woord gebruiken overheden formeel niet, ze spreken van ‘positief resultaat’) is te danken aan eenmalige mazzeltjes. Maar de kosten die elk jaar terugkomen waren het afgelopen jaar hoger dan de vaste inkomsten.
Dat is niet best. Zoiets blijft alleen goed gaan als er altijd van die incidentele meevallers zijn. Daar kan en mag een gemeente niet op vertrouwen en dus presenteerde Meierijstad een jaarrekening met een fors positief resultaat én is de financiële evaluatie van dat jaar ronduit zorgwekkend.
Ondertussen is dat eenmalige positief resultaat natuurlijk wel de moeite waard. Het is geld waar je wat mee kan. Het College stelt voor om een deel van die ‘winst’ voor diverse potjes te gebruiken. Maar er blijft dan nog altijd ruim € 8 miljoen over. Dat geld wil het College in de algemene reserve stoppen. Zeg maar het potje ‘Appeltjes voor de dorst’.
Dat is vanzelfsprekend verstandig. Maar het kan geen kwaad om een ander deel uit te geven aan eenmalige zaken – aan dingen die één keer wat geld kosten en niet jarenlang op de begroting drukken. Juist als nieuwe grote projecten vanwege geldgebrek niet meer kunnen, zijn dit soort kleine projecten meer dan welkom.
