vrijdag
26 apr
De Schijndelse beiaard, ook wel carillon genoemd, wordt volgend jaar gerenoveerd. Aanleiding voor Hart om in de historie te duiken.
Het eerste dat u gaat doen als u dit stukje heeft gelezen, is via YouTube een 43 jaar oud 88 mm-filmpje bekijken: de 20 minuten durende gedigitaliseerde video ‘Hopbellen klepelklokken’ gaat over hoe Schijndel in 1979 een beiaard kreeg.
Klokkenspel
Via een inzamelingsactie en met steun van lokale notabelen werd destijds ƒ 175.000 ingezameld en dat was genoeg om klokkengieter Eijsbouts in Asten (bestaat nog steeds) het klokkenspel te laten gieten.
Bij de klokken hoort een houten klavier, ook wel speeltafel genoemd. De beiaardier bespeelt dat instrument en zet zo touwen in beweging die hamers tegen de gegoten klokken laten slaan.
Scholten
In het filmpje ziet u hoe een oudere man met sigarenstomp in de mond boven in de toren staat en het klavier naar binnen haalt (foto). Wat nog niet meeviel. ‘Als het klavier naar boven wordt getrokken blijken de galmgaten aan de krappe kant’, licht de voice-over toe. Spoiler: het lukt de man om het instrument de toren in te trekken.
Op 12 december van dat jaar werd het carillon officieel in gebruik genomen en in de kerk overgedragen aan de gemeente, eigenaar van de inmiddels bijna 500 jaar oude toren (zie kader). Op het filmpje zien oudere Schijndelaren vast veel oude bekenden, waaronder Jet Geerkens en een jonge burgemeester Scholten – die weet dan nog niet dat hij de op twee na laatste burgervader van Schijndel is.
Renovatie
Overigens is de renovatie nog niet zeker. Het staat in het werkprogramma van het college, maar dat heeft formeel geen waarde – het wordt niet vastgesteld door de gemeenteraad. De begroting heeft die status wel, maar daar staat het dan weer níet in.
Wat ook wonderlijk is: in stukken van de stichting leest Hart dat meer subsidie welkom is vanwege concerten door gastbeiaardiers. Geen woord over een noodzakelijk geachte renovatie.
Hart verwacht trouwens dat het wel goed komt. Er komt volgend jaar vast een raadsvoorstel over de renovatie en daar zal geen volksvertegenwoordiger tegen zijn. Zeker niet omdat de beiaard gemeentelijk bezit is.
Voorspellingen
Terug naar de voice-over in het nostalgisch filmpje. Die laat aan het slot weten dat dat met de ingebruikname ‘aldus voor Schijndel een nieuwe toekomst [werd] ingeluid die, alle sombere economische voorspellingen ten spijt, mogen klinken als een klok’.
Aan de lezer om te bepalen of die voorspelling uitkwam.
‘Het gesprek’, beeld van Pieter d’Hont (1917-1997) uit 1960 aan de voet van de bijna 500-jarige Schijndelse kerktoren.
500 jaar toren
Het carillon is te vinden in de toren van de Heilige Servatiuskerk. Die toren is gemeentelijk bezit en bestaat in 2025 vijfhonderd jaar. Dat moet gevierd, vindt Hart.
Hart is dol op lokale geschiedenis, onder meer omdat wat vroeger gebeurde nog altijd doorsijpelt in bijvoorbeeld de volksaard van inwoners van Meierijstad vandaag de dag. Vanwege dat enthousiasme steunde de fractie het plan om dit jaar 200 jaar Zuid-Willemsvaar te vieren.
De fractie wil in 2025 niet stilletjes voorbijgaan aan een half millennium Schijndelse kerktoren. Want die toren maakte nogal wat mee: de Tachtigjarige Oorlog, de bezetting door de protestante Oranjegezinden, de bevrijding door de Fransen (ja, zo ervoeren Schijndelaren dat), de granaatweken aan het einde van de Tweede Wereldoorlog en de sterke groei van het dorp in de jaren zestig en zeventig. Daar is over ruim vijftig maanden een mooi themajaar van te maken.
