maandag
29 apr
Populieren, onderdeel van het erfgoed van Schijndel en Sint-Oedenrode, zijn niet langer vogelvrij.
Raar maar waar: voor het kappen van populieren is tot op heden geen vergunning nodig. Binnen de bebouwde kom gaat de gemeente over kapvergunningen en daarbuiten de provincie – maar populieren mogen van beide overheden schouderophalend worden gerooid. Dat gaat veranderen.
Klompen
De reden dat het nu zonder vergunning mag is dat juist populieren geschikt zijn voor allerlei toepassingen. Ze worden dus geplant om na een poos te worden gekapt.
De populariteit als ‘productieboom’ is te danken aan de snelle groei van de populier. Is een boom uitgegroeid, dan kan die worden gekapt om er bijvoorbeeld pallets van te maken. Daarna wordt een nieuwe populier geplant en de eigenaar ziet die boom bijna groeien.
Juist rond Schijndel en Sint-Oedenrode waren de populieren in het verleden populair als materiaal voor klompen. Waarmee de boom beschouwd kan worden als cultureel erfgoed. Hart schreef al eerder over een Schijndelse klompenfabriek aan de Schootsestraat. Het populierenbos daar maakt plaats voor twintig woningen.
Er is trouwens een speciale route bedacht die door het Meierijse ‘peppellandschap’ voert – peppel is een ander woord voor populier. De route voert langs de belangrijkste ‘klompenhighlights’, zoals Streekbelevingscentrum De Gasthuishoeve en het klompenbelevingspad bij De Helden van Kien.
Verordening
Het college heeft een aanpassing van de bomenverordening bedacht en de gemeenteraad gaat zich daar binnenkort over buigen. Eén van de nieuwigheden: buiten de bebouwde kom krijgt de gemeente zeggenschap over bomen in particuliere tuinen en op erven en over populieren. Wie wil kappen, moet bij de gemeente toestemming vragen.
De verordening wordt donderdag 30 november besproken tijdens een vergadering van een van de raadscommissies. Het gaat die avond ook over de lindebomen aan de Deken Baekersstraat in Schijndel. De vergadering wordt gehouden in het bestuurscentrum in Sint-Oedenrode, begint om 19.30 uur en is thuis online te volgen.
Zomersneeuw
Populieren zijn niet zomaar bomen. Zo worden ze oud, bevorderen ze de gezondheid, speelden ze een rol in het volksgeloof en zorgen ze in de zomer voor sneeuw.
In Nederland en België staan nog populieren die rond 1800 zijn geplant. En dan hebben de bladknopen ook nog eens geneeskrachtige eigenschappen, las Hart op een site over bomen. Het sap van sommige soorten populieren remt ontstekingen en geneest wonden. Het is te danken aan een zuur in de boom en dat zuur zit ook in aspirine.
Mogelijk nog boeiender is het volksgeloof. Ooit werd het trillen van de bladeren van een populier geassocieerd met de kruisiging van Jezus. Geen idee waar die associatie vandaan kwam, maar het maakt wel duidelijk dat de populier sinds mensenheugenis als een bijzondere boom wordt beschouwd.
Laurens van Voorst is raadslid van Hart en is bijna-buurman van een gezin met een hoop populieren. ‘Dankzij die bomen zijn we zowat elke zomer getuige van het fenomeen zomersneeuw. Dan laten de populieren zaadjes los, omgeven door pluis. Bij droog weer is onze tuin bedekt met een laag pluis. Het lijkt op sneeuw. Na een flinke regenbui is de zomersneeuw weer verdwenen.’
